Próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, BIL, GGTP)

Próby wątrobowe – co to jest i co wykrywają?

Próby wątrobowe to zestaw badań laboratoryjnych oceniających funkcjonowanie wątroby oraz dróg żółciowych. Wątroba pełni kluczową rolę w metabolizmie, detoksykacji i magazynowaniu ważnych substancji. Badania te pomagają wykryć uszkodzenia wątroby, monitorować postęp chorób oraz ocenić skuteczność leczenia. Do najważniejszych parametrów ocenianych w próbach wątrobowych należą

• ALT (aminotransferaza alaninowa),

•AST (aminotransferaza asparaginianowa),

•ALP (fosfataza alkaliczna),

•Bilirubina oraz

•GGTP (gamma-glutamylotranspeptydaza).

Dzięki tym badaniom można wykryć różnorodne schorzenia wątroby, w tym:

•stany zapalne,

•uszkodzenia spowodowane toksynami,

•choroby metaboliczne,

•zakażenia wirusowe (np. wirusowe zapalenie wątroby),

•marskość wątroby,

•kamicę żółciową.

Możliwe przyczyny odchyleń od normy w próbach wątrobowych

Podwyższone lub obniżone wartości mogą wskazywać na:

•Wirusowe zapalenie wątroby typu A, B, C – podwyższone ALT i AST.

•Stłuszczenie wątroby – wzrost GGTP i ALT.

•Alkoholowe uszkodzenie wątroby – wysokie GGTP i AST.

•Cholestazę (zastój żółci) – zwiększone ALP i bilirubina.

•Nowotwory wątroby lub przerzuty do wątroby – podwyższone ALP i GGTP.

•Choroby autoimmunologiczne wątroby – nieprawidłowe ALT, AST i bilirubina.

Dlaczego warto wykonywać badania prób wątrobowych?

Regularne wykonywanie prób wątrobowych pozwala na:

•wczesne wykrycie schorzeń wątroby,

•monitorowanie leczenia chorób przewlekłych,

•ocenę wpływu stosowanych leków na funkcjonowanie wątroby,

•diagnozowanie dolegliwości takich jak bóle brzucha, żółtaczka czy przewlekłe zmęczenie.

Kto powinien badać próby wątrobowe?

Badania prób wątrobowych są szczególnie polecane dla osób:

•przyjmujących leki mogące obciążać wątrobę,

•z podejrzeniem chorób wątroby,

•zmagających się z przewlekłym zmęczeniem, utratą apetytu lub bólem w prawym podżebrzu,

•nadużywających alkoholu,

•z ryzykiem zakażenia wirusami zapalenia wątroby,

•z rodzinną historią chorób wątroby.

Podwyższone próby wątrobowe – co to znaczy?

Podwyższone wyniki prób wątrobowych często wskazują na uszkodzenie komórek wątroby lub zaburzenia jej funkcji. Może to być spowodowane:

•wirusowym zapaleniem wątroby,

•nadużywaniem alkoholu,

•stłuszczeniem wątroby,

•zaburzeniami metabolizmu,

•działaniem toksycznych leków.

W przypadku odchyleń od normy należy skonsultować się z lekarzem, który zleci dalsze badania diagnostyczne.

Próby wątrobowe – szybka diagnostyka zdrowia wątroby

Próby wątrobowe to podstawowe badania krwi, które pomagają w ocenie stanu zdrowia wątroby. Regularna kontrola jest ważna dla każdego, kto chce zapobiegać chorobom wątroby i skutecznie dbać o swoje zdrowie. 

Jak przygotować się do badania?

•    Godzina badania: Badania wykonuj w godzinach porannych, po nocnym wypoczynku.

•    Bądź na czczo: Zachowaj 12-godzinną przerwę od jedzenia, możesz pić tylko wodę.

•    Nawodnienie: Pij wodę, aby utrzymać odpowiednie nawodnienie organizmu.

•    Aktywność fizyczna: Dzień przed badaniem unikaj intensywnego wysiłku.

•    Używki: Nie spożywaj alkoholu i zrezygnuj z palenia papierosów przed badaniem.

Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu wyniki będą dokładniejsze i bardziej wiarygodne.